پایگاه مجازی دانشجویان افغانستانی

 پیراهن و تنبان سفید کودکانه اش به دیوار آویزان بود . مادرش برای چندمین بار اصرار کرد که : " بچه م رَخت های نَو خوده پوشیده برو " . اما مُنیب می گفت : " نی مادر جان ! می ترسم چَتل شَوه . پس که آمدم کالای نو می پوشم " . مادرش با عجله موهایش را شانه کشید و او را بوسید وگفت : " قندِ مادر ! اول کرَت است که نماز عید می ری، دعا کو که خدا مادرته شفا بته ... دیگه دعا کو که خودت و پدرت همیشه همرای مه باشن، تو گل مه هستی" . منیب به روی مادرش خندید و دوان دوان آیینه را به دست گرفت و خود را در آن نگاه کرد . گوشه ی لب بالاییش را از روی ناراحتی بالا داد و قاش هایش را در هم کشید و غرغر کنان گفت : " اوف مادر ! چرا موهایمه ای سو شانه کدی ؟ بدِم میایه خو " . مادرش در حالی که دستش را روی سینه اش گرفته بود خندید و گفت : " مه فدای بچه چَپه کاکل خود شوُم الهی ، بیا که جور کنم " . او در حالی که درد زیادی حس می کرد با عشق عجیبی موهای پسرکش را بطرف چپ شانه کشید و بعد با تمام وجود او را در آغوش کشید و بوسید .

پدرش که از وقت تیاری گرفته بود، مدام به منیب می گفت : " زودشو بچه م که دیر می شه ". منیب دستش را به دست پدر داد و درحالیکه از خانه خارج می شدند برگشت و به مادرش نگریسته از اینکه برای اولین بار به نماز عید می رفت، احساس بزرگی کرد و خندید. اما زود به دنیای کودکانه اش برگشت و گفت : " مادر! کالایمه غرض نگیری تا میایم ". وقتی از حولی بیرون می رفتند صدایش به گوش رسید که فریاد می زد : " مادر! زود میایم ، بُسراق تیار بانی برِم " .
هوای آفتابی بود و تکه ابر سیاهی در آسمان آبی خودنمایی می کرد. مردم از هر سو با عجله به طرف مسجد عیدگاه می رفتند. منیب که هنوز هفت سال ش تمام نشده بود، می دوید تا پا به پای پدرش حرکت کند. در حالیکه به نفس نفس افتاده بود پرسید : " پدر! راست است که وقت نماز آدم پیش خدا می ره؟ ، مادرم گفت وقتی ( الله اکبر) گفتی پیش خدا هستی ". پدرش که سعی می کرد زودتر به مسجد برسد گفت : " بله بچه م ! وقت نماز، آدم پيش خدا ايستاد است ". افکار کودکانه منيب را رها نمي کرد. شوق عجيبي در دلش بود. دست پدرش را تکان داد و پرسيد:" خو چرا مادرم نامد ؟ " . پدرش خنده اي کرد و از سر بي حوصلگي گفت :" بچه م يک نفر بايد خانه مي ماند که تياري عيده مي گرفت. دسترخان و چاي و کولچه و ديگه و ديگه، کار زياد بود. علاوه بر اینا می بینی که مادرت ناجور است" . هنوز در ذهن منيب سوال هاي زيادي بود که به مسجد رسيدند. جمعيت زيادي برای ادای نماز عید آمده بودند . هر دو در انتهاي يک صف نشستند و منتظر اقامه ي نماز شدند. با صداي " الصلوة الصلوة " همه برخاستند و هيجان منيب هم بيشتر شد. پدرش آرام به او گفت: "الله اکبر که گفتي آرام بگير و هر کار که مه کدم تو هم بکو" . مُلّاي مسجد "الله اکبر" گفت و همهمه ي مردم آرام شد.
ستاره، مادر منیب دستش به کار نمي رفت. قلبش بشدت درد گرفته بود و روي خانه راه مي رفت. او مشکل حاد قلبی داشت و علیزغم اینکه مدتها زیر نظر داکتر تداوی شده بود اما هیچ فایده ای نداشت . آخرین بار که دچار حمله ی قلبی شده بود، داکترها آب پاکی را روی دستش ریخته ، به او گفته بودند که این مرض مداوا نمی شود و فقط باید پرهیز کند و کمتر خود را در معرض استرس و هیجان قرار دهد. پس از آن، محبت مادرانه ی ستاره به منیب بیشتر شده بود چون او عمر خود را به سر رسیده می دانست و دلش می خواست در فرصت باقی مانده هر چه بیشتر پسرش را نوازش کند. به هر قسمي بود، دسترخان را پهن کرد و با سليقه ي خاصي همه چيز را روي آن چيد بعد به دیوار تکیه کرد و به فکر شد. گاهي که چشمش به کالاي نو منيب مي خورد، صدقه و قربان او مي شد. با لرزه ای که در بدنش افتاد، احساس سرما کرد. آهسته برخاست و مقداری هیزم داخل بخاری انداخت تا خانه گرم شود بعد کنار کلکین ایستاد و به آسمان خیره شد . دسته ای کلاغ در حال پرواز بودند و صدای قارقارشان را می شنید. از قدیم یادش بود که مردم می گفتند صدای کلاغ شوم است اما او توجهی نکرد و قرآنِ روی طاقچه را بوسید و دعا کرد که عاقبت بخیر شوند.
مردم در صفهای به هم فشره مشغول نماز بودند. منیب هم در کنار پدرش ایستاده بود. او خودش را در محضر خدا احساس می کرد و مدام در دلش، شفای مادرش را از خدا می طلبید. چند روز قبل وقتی می خواست بخوابد، گپ و گفت آهسته ی پدر و مادرش را شنیده بود، وقتی مادرش آرام گریه می کرد و می گفت از اینکه داکترها او را جواب کرده اند بیم ندارد، اما دلش برای منیب می سوزد که هنوز طفل است و آینده ی این طفل، بی مادر چه خواهد شد!.
مُلّلای مسجد، تکبیر سوم را گفت و منیب در حالیکه دانه های اشک از گونه هایش سرازیر بود، لب هایش می جنبید و با چشمان بسته دعا می کرد : "خدایا! مه مادرمه دوست دارم، ما ره از یکدیگه جدا نکو.... خدایا ! مادرمه شفا بته ". همین طور که دعا می کرد، در دنیای کودکانه اش یک لحظه فکرش به خانه رفت تا پهلوی مادرش باشد. به این فکر کرد که مادرش کالای نوش را به او بدهد و بعد صبحانه را با پدر و مادرش بخورند. او بی صبرانه منتظر فرارسیدن لحظه ای بود که از پدرش عیدی بگیرد و بعد برای تبریک عید به خانه ی دوستان و نزدیکان بروند .
کم کم نماز تمام می شد و منیب هنوز چشمانش بسته بود و خود را پیش خدا می دید. جز صدای ملا، صدایی شنیده نمی شد.سکوت عجیبی حکمفرما بود که ناگهان صدای مهیبی مسجد را به لرزه درآورد و همه جا را دود و آتش فراگرفت. صف های نماز برهم خورد . منیب، وحشت زده از جایش برخاست و با سرعت عجیبی خودش را به خانه رساند و داخل اتاق شد. از دیدن دسترخان عید و اینکه همه چیز آماده بود، خوشحال شد. رایحه ی خوش چای دم کشیده به مشام می رسید. مادرش را دید که مضطرب و نگران، پهلوی کلکین ایستاده بود و دستانش را به هم می فشرد گویا آن صدای وحشتناک را شنیده بود. مادرش را صدا زد و سعی کرد به او بفهماند که من اینجا هستم اما جوابی از نشنید. دوباره بلندتر گفت : " مادر ! مه آمدم ، نماز خلاص شد . بیا کالایمه بته که بپوشم . چرا جواب نمی تی؟ ". وقتی باز هم جوابی نشنید، بغض کرد. با صدای دروازه ی حولی ، مادرش به بیرون دوید . منیب هم با پریشانی به دنبال مادر رفت . مادر محمد؛ زن همسایه بود که با دو دست به سرش می زد و گریه کنان گفت : " خاک دَ سر ما شد. منیب و پدرش کجا هستن ؟ " . مادرش با اضطراب جواب داد : " چرا ؟ چی کده ؟ خیریت است ؟ مسجد رفتن دَ نماز .... چی گپ است ؟ چرا خاک د سرما شده ؟ " . زن همسایه با دست به صورتش زد و فریاد کشید : " خدا جان ! کاشکی مرده بودم و ای روزَ نمی دیدم ، خانه ت خراب شد زن . انتحاری...انتحاری شده ، برو مسجد سیل کو که چی گپ است ! " . و بعد از فرط بدحالی در آستانه ی در روی زمین نشست و در حالی که می گریست، با آهنگ محزونی شروع کرد به مرثیه خوانی وطنی و خطاب به مادر منیب، می خواند : " برو مسجد که نماز عید خلاص شده ... برو سیل کو که مردم قربانی عید قربان شدن...برو سیل کو که بچه ته پیدا می تانی یا نی؟ .........".. با شنیدن این خبر، خون به سرعت در رگ های مادر منیب دوید. صورتش سرخ شد و دهانش از تعجب باز ماند. فریاد بلندی کشید و با پای برهنه به طرف مسجد دوید. منیب حیران شده بود. بی صبرانه به دنبال مادر حرکت کرد و او را صدا می زد .
چیزی نگذشت که ستاره به مسجد رسید . جمعیت انبوهی در آنجا مشغول بیرون کشیدن جنازه ها بودند . صدای گریه و فریاد زنان و مردان و اطفال به گوش می رسید. زن، دیوانه وار جمعیت را شکافت و خود را به جنازه ها رساند . بیشتر آنها را کفن پوشانده بودند . چند جنازه ی کوچک تر که مشخص بود طفل بودند در آن بین دیده می شد . زن، گریه می کرد و نام بچه اش را صدا می زد . خود را به آن جنازه ها رساند و یکی یکی صورت آنها را نگاه می کرد تا اینکه با دیدن یکی از آنها، ضجه ای زد و آن را در آغوش گرفت . بله ! او منیبِ کوچکش را در بغل گرفته بود و در حالی که به پهنای صورت اشک می ریخت با پسرک بی جانش درد دل می گفت : " الهی مادرت نمی دید ای روزَ نازدانه م .... بخه که دسترخان عیده تیار کده مادرت ....بخه کالای نوته د جانت کو مه صدقه قدت شوُم .... مادرت رفتنی بود تو چرا رفتی ؟ و......" . بسیاری از مردم با دیدن این صحنه می گریستند. مردی که گویا یکی از نزدیکان آنها بود به مادر منیب نزدیک شد و او را تسلیت داد و در ادامه گفت : " خواهرم ! سرت از طرف پدرش هم به سلامت باشه . او هم به شهادت رسیده ". زن فریادی کشید و نقش زمین شد. منیب روی سر مادرش ایستاده بود و گریه و زاری هایش برای آرام کردن مادر بی فایده بود. هر چه اصرار می کرد و می گفت که من اینجا هستم اما فایده ای نداشت چون مادرش حرف های او را نمی شنید.
دروازه اتاق باز بود و باد سردی به داخل می وزید. دسترخان عید با وزیدن شَمال جمع شده بود . خانه آرام بود و فقط صدای چای جوش خالی که روی آتش بود شنیده می شد. منیب، افسرده و خسته وارد خانه شد . آرام آرام شروع به گریه کرد و کالای نوش را در بغل گرفت . دیگر باورش شده بود که در این دنیا نیست. تا به حال این طور تنها نشده بود. در گوشه ای نشست و دعا کرد: " خدایا ! اگر مه و پدرمه پیش خودت خواستی، مادرمم بخوای که طاقت دوری مره نداره و... ". کودک سخت مشغول دعا بود که با صدای خنده و گپ و گفت دو نفر به خود آمد. برخاست و از کلکین اتاق به حولی نگاه کرد . مادر و پدرش بودند که با هم می گفتند و می خندیدند . با خوشحالی اشکش را پاک کرد و لبخند بر لبانش نقش بست چون دعایش مستجاب شده بود .
سید محمد عارف حسینی
مشهد / 14/9/1391

اولین نماز منیب




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

گاهی می نشست و گاهی بلند می شد . از صبح تا بحال صد مرتبه گفته بود : " مادر جان ! کی خلاص می شه دیگه ؟ اووووف ! " . برای اولین مرتبه بود که می خواست لباس نو به تن کند . آرام و قرار نداشت

. کالاهایی که در این شش سال پوشیده بود ، همه اش یا تصدّق دیگران بود و یا مادرش وقتی به شهر می رفت از لیلامی ها می خرید . اما حالا که قرار بود بعد از دو سال در قریه عروسی شود ، ذاکره می خواست دخترش هم لباس زیبا بپوشد . 
چاشت شده بود . شَمال ، از کلکین ها می وزید و آفتاب ملایمی ، گلهای سرخ گلیمهای خانه را روشن ساخته بود . نزدیک دروازه خانه ، زیر روشنایی آفتاب ، ذاکره در یک دست نخ و سوزن و در انگشت دست دیگرش انگشتانه داشت . وقتی آخرین کوک را هم زد و نخ را با دندانش از پیراهن جدا کرد ، صدای " الله اکبر " هم از مسجد قریه بلند شد . پیراهن را با دو دستش مقابل خود گرفت و بالا تا پایین آن را نگاه کرد و گفت : " اینه بخیر ، آذان هم شد ، پیرهن دخترکمم خلاص شد . سیل کو خدا چقه تو ره دوست داره ! بخه که د جانت کنم شمیلاگکم ..." .
شمیلا به دور خانه می دوید ، گویا مادرش دنیا را به او داده بود . گاهی چرخ می زد و با نوک انگشتان پاهای کوچکش ، وطنکی می رقصید و دامن پُر چینش را نظاره می کرد . دخترک سفید با کومه های آفتاب خورده ، موهای قهوه ای ژولیده و چشمهای سیاه رنگش ، همه ی هستی مادری بود که حالا با چشمان تر او را نگاه می کرد و می خندید . شمیلا دویده خود را روی پای مادر انداخت و گفت: " مادر جان چقه مقبول است ، تشکر... الله ! امشو د جانم می کنم به کلّگی می گم مادرجانم دوخته ... راستی مادر جان ! امشو طوی است ؟ " . ذاکره که بعد از سالها ، کالای نو در جان طفلش می دید با خوشحالی گفت : " مادر صدقه ت شوه که اقّه خوش هستی . ها امشو طوی است ". و بعد آه سردی کشید و ادامه داد : " کاشکی پدرکت زنده می بود که نازدانه خوده می دید " . شمیلا لحظه ای به فکر شد : " مادر ! شما همیش می گن پدر مره از بهشت می بینه ... خی حالی هم کالای نو مه دجانم می بینه " . ذاکره ، دخترش را در بغل گرفت و در حالیکه اشک آرام آرام بر گونه هایش می غلطید او را بوسید و گفت : " چطو نمی بینه ... می شه که دخترش کالای نو د جان خود کنه و پدرش نبینه ؟! ... امشو پدرتم خوش است " . 
گفتگوی مادر و دختر ادامه یافت . شمیلا سوالاتی را که به فکر طفلانه اش می رسید ، با شیرین زبانی از مادر پرسان می کرد و او جواب می گفت . اذان به آخر رسیده بود و موذن " لااله الاالله " گفت . ذاکره برای ادای نماز برخاست اما حرف شمیلا او را حیران کرد : " مادر ؟ ... دیشو پدرمه خواب دیدم . مه که پدرمه ندیدم اما فامیدم که پدرم هست . مره بغل کد ، ماچ کد و گفت تو جان پدر هستی " . ذاکره به زمین نشست دو دستش را به دور گردن شمیلا حلقه کرد و او را به سینه اش فشرد . چشمه ی اشکش باز جوشان شد . در حالیکه انگشتانش را بین موهای شمیلا حرکت می داد گفت : " مادر بلاگردانت شوه ، تو جان مادر خود هم هستی . اگه تو نباشی مادرکت می مره " . گویا خواب شمیلا ، در دل مادر شوری انداخته بود . برخاست و از شمیلا خواست تا کلای نوش را بکشد که چرک و چتل نشود . 
ساعاتی بعد ، مادر و دختر تیاری گرفته بودند تا به عروسی بروند . ذاکره با موهای چوتی شده و چشمان سرمه کشیده ، پیراهن سرخ و سبزی را که همیشه در عروسی ها می پوشید به تن کرده بود . اما برای تیار کردن تنها دخترش ، زیاد زحمت کشیده بود . شمیلا ، پاک و ستره ، پیراهن نو به تن کرده بود و موهای شانه کشیده اش را شَمال آشفته می کرد . وقتی ذاکره ، شال سبز خود را به روی سر انداخت تا بروند ، شمیلا پای در ایستاد و پیش مادرش زاری کنان گفت : " مادر جان ؟! خیره فقط یک امشو چشمای مره هم سرمه کو ... پدرم امشو مره می بینه خوش دارم مقبول شوم ... می کشی ؟ " . ذاکره هیچ پاسخی نداشت چون امشب شمیلا برای اینکه فکر می کرد پدرش از بهشت او را می بیند تیاری گرفته بود . سرمه را از بالای طاق برداشت و با سعی و ظرافت ، چشمان زیبای دخترش را سرمه کشید و بعد به راه افتادند .
داماد با لباس های سفید و حلقه ی گل بر گردن در بالا سر و دیگر مردان قریه بر گرد خانه نشسته بودند . گپ گپ زیاد بود و عده ای هم در حولی دور دیگ غذا جمع بودند . کمی آن سو تر ، از خانه ای که مجلس زنانه درآنجا برپا بود ، صدای دست و دایره زدن و گاهی بیت خوانی به گوش می رسید . از وقتی ذاکره و دخترکش وارد مجلس شده بودند چند نفر از وابستگان به او گفته بودند که امشب شمیلا را اِسپند کند که بسیار مقبول شده است . شمیلا با دیگر دخترکان ، مشغول بازی بود اما آرام و قرار نداشت گویا به دنبال کسی بود . خود را به مادرش رساند و در گوش او گفت : " مادر ! عاروسی خو حالی خلاص می شه ، پدرم از بهشت نمیایه ؟ " . ذاکره او را نوازش کرد و گفت : " همیالی پدرت تو ره می بینه دخترم ، آرام باش " . اما شمیلا قانع نشد و با حالت قهر جواب داد : " نی مادر ، مه می فامم میایه . هیچ دیگه اینجه نمی شینم می رم به خانه مَردانه شاید پدرم اونجه بیایه " . و بعد دوان دوان از خانه خارج شد . غم در چشمان ذاکره نمایان بود . نگاه مضطربش شمیلا را دنبال کرد و بعد دخترک در میان جمعیت گم شد . 
هنوز لحظه ای از رفتن شمیلا نگذشته بود که صدای غرش های مهیبی دل آسمان را شکافت و بعد همه چیز تمام شد . اندکی بعد از هر طرف آتش و دود بسوی آسمان بلند می شد . دیگر نه عروسی بود و نه صدای دایره و بیت خوانی بگوش می رسید . هیچ خانه ای در آن اطراف باقی نمانده بود . فقط صدای گریه و فریاد شنیده می شد . ذاکره با سر و روی خونی و خاک آلود ، ضجه می زد و لنگ لنگان شمیلا را میپالید اما در آنجا طفلی نبود . کمی آنسوی تر در زیر خاک و خشت ، گوشه ای از پیراهن نو شمیلا دیده می شد که در آتش می سوخت . او پدرش را در بهشت یافته بود .

فردای آنروز ، کسی در دنیا ندانست چند شمیلا با آرزوهای شیرین و شوق پیراهن نو به خاک و خون غلطیدند و یا چند ذاکره ، همه هستی شان را از دست دادند . فقط خواندند : "عذرخواهی ناتو به خاطر بمباردمان یک عروسی در ولایت لوگر افغانستان " .
 
سید محمد عارف حسینی 
11 / 6 / 1391
مشهد مقدس

*******
کالا : لباس - لیلامی : کهنه فروشی - کلکین : پنجره - سیل کو : نگاه کن - کومه : گونه ، لپ - طوی : عروسی - کالا : لباس - چتَل : کثیف - تیاری گرفتن : آماده شدن - چوتی شده : بافته شده - حولی : حیاط - بیت خوانی : ترانه خوانی - پالیدن : جستجو کردن - بمباردمان : بمباران - ولایت : استان -
 

 




ارسال توسط سیدمحمدحسینی
آخرین مطالب

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 18 صفحه بعد